The etchnic culture of Azerbaijan
Ethnic culture of AzerbaijanMail usMain page
 
 

 


TÜTƏK

Alətin səslənməsi
audio
video

Tütək
Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi. Bakı.

Bir vaxtlar, əsasən, çobanların istifadə etdiyi üfləmə ağac musiqi aləti olmuşdur. Bir çox ölkələrdə tütəyin müxtəlif növləri çox geniş yayılıb.

Azərbaycanda böyük və kiçik növləri orkestr və ansamblların tərkibində, əsasən, solo aləti kimi istifadə edilir. Səs tembri mülayim və məlahətlidir. Boruşəkilli gövdə ərik, qoz, tut və ya qamışdan hazırlanır.

Uzunluğu 280-300 mm, diametri 20 mm-dir. Gövdənin üst hissəsində yeddi, alt hissəsində isə bir oyuq olur. Alətin baş tərəfində borunun içərisinə yanakı kəsilmiş ağac tıxac (dil) daxil edilir. Tıxacla gövdə arasında xüsusi ölçüdə boşluq saxlanılır ki, həmin hissədən ağız boşluğuna yığılmış hava dodaqlar vasitəsi ilə gövdəyə üflənir.

Sağ və sol əlin barmaqları ilə oyuqları açıb-bağlamaqla səs ucalıqlarını almaq mümkün olur. Onun səs düzümü kiçik oktavanın "si" səsindən üçüncü oktavanın "do" səsinə qədərdir. Mahir ifaçılar bir neçə səs də əlavə edə bilirlər.

Qarğı və ağacdan hazırlanmış tütəklər
Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi. Bakı.
Ağac və misdən hazırlanmış yan tütəklər
Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi. Bakı.
 
Cildən düzəldilmiş quş tütəklər (Qəbələ rayonu) Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstiutu.  

 

 


 


           
   
© Musigi Dunyasi