|
|
|
|
|
|
Buduq
kəndi |
|
Qaraçay
dərəsində Sükut qalası
daxması
|
|
Bənövşə
piri |
|
Buduq
kəndi |
|
Buduq kəndi
(Quba rayonu)
Buduq
kəndi Qara-çayın sağ sahilində,
300 m hündürlükdə kiçik bir
dağ yaylasında yerləşir.
Kəndin yerləşdiyi vəziyyət
strateji cəhətdən böyük üstünlüklərə
malikdir. Evlər sıra ilə yaylanın
yuxarı hissəsində yerləşir.
Kənddən təxminən 2-3km yuxarı,
alp çəmənliklərində Qazma
Buduq kənd sakinlərinin evləri var.
Buduq kəndi, təxminən 200 sakini olan
35 evdən ibarətdir. Yastı sahələr
az olduğundan evlər çox sıx yerləşdirilib.
Evlər qədim, yonulumuş daşdan,
divarlara taxtadan arakəsmələr salınıb,
bu da evləri zəlzələyə dözümlü
edir. Əhali az danışan lakin qonaqpərvərdirlər.
Buduq sakinləri toy, dəfn və digər
ailə təntənələrində
öz etnik adət - ənənlərinə
sadiq qalırlar. Evlərin içərisi
əjdadlarının toxuduqları xalça
və palazlarla örtülüb. İndiki
dövrdə peşələrin bir çoxu
unudulub. Çətin vaxtlarda kənd sakinlərinin
çoxu qədim mis qabları və digər
qədim əşyaları satmışdılar.
Böyük təntənələr zamanı
açıq havada güləşmə
və digər milli oyunlar təşkil
olunur. Kənddə yalnız iki bulaq var
ki, sakinlər mis səhənglər və
gil qablarla bunlardan evlərə su daşıyırlar.
Buduqlular çox təvazökarlıqla
əkinçilik və bostançılıqla
məşğul olurlar. Maldarlıq çox
inkişaf edib. Yayın ortalarında sakinlər
heyvanlar üçün yem tədarükü
üçün otlaqlara gedirlər.
Kənddə 9 illik təhsilli məktəb
və kənd bələdiyyəsi fəaliyyət
göstərir. Kənddə yeməkxana
və digər içtimai binalar yoxdur. Lakin
yerli sakinlərin bişirdikləri yerli
mətbəxtdən dadmaq yernə düşər.
|
Buduq
kəndindən yuxarıda yerləşən
Qazmalardan qədim zamanlarda Buduqa saxsı
süd boruları mövcud olmuşdur.
Yerli əhalinin dediyinə görə XX
əsrin əvvəllərinə qədər
həmin borular vasitəsilə kəndə
süd ötürülürdü. Həmin
dövrlərdə Qazmalarda əsasən
buduqluların fermaları yerləşirdi.
Saxsı borularla gələn süddən
sakinlər süd məhsulları düzəldirdilər.
Buduqdan 10 km aralı, Qaraçay dərəsinin
əlçatmaz sıldırım qayalıqlarında
qədim “Yeddilər” qalasının qalıqları
var. Həmin Qaraçay kanyonunda, əlçatmaz
qayalıqlarda yerləşən mağarada
əhali öz mal-qarasını qəfil
hücumlar və basqınlar vaxtı gizlədirmişlər.
Qaraçay dərəsinin kanyon başlandığı
yerdə, sıldırımlı qayalıqda
mağaranın içində “Pir Bənövşə”
adlanan müqəddəs bir yer var.
Bu mağarada böyük bir stalaktit var,
içində sanki nəhəng bir balıq
qulağı salınıb. Buduq kəndinin
yaxınlığında, Qaraçayın
əks istiqamətində, böyk bir sıldırım
qaya üzərində qədim qala və
zərdüştlərin dəfn üçün
nəzərdə tutduqları məbədi
var. Bu qalanı “Daxma” və ya “Sükut
qalası” adlandırırlar.
Bu qala tikilişi görünüşdən
“8” rəqəmini xatırladır. Kəndin
yaxınlığında gözəl bir
şəlalə var, yerli adamlar bu şəlaləni
“Axçid” yəni, buduq dilindən tərcümədə
“hündürdən tökülən su”
adlandırırlar.
Buduqdan müqəddəs “Çərəkə”
dağına (2100 m.d.s.y), Qazma Buduq kəndi
yaxınlığında mağara daxili
pirə, müqəddəs sayılan “Pir
Bənövşə” və mağaralar
da daxil olmaqla Qaraçay dərsinə və
s. maraqlı yerlərə getmək olar.
Turistlər həmçinin sıldırım
qayalıqda yerləşən “Daxma” (“Sükut
qalası”) qalasına da qalxa bilərlər. |