Search
Ethnic culture of Azerbaijan
 


 

 
Qızılqaya dağ massivi
Xınalıq kəndinin ümumi görünüşü
Xınalıq kəndinin ümumi görünüşü
Xınalıq kəndi
(Quba rayonu)

 

TARIX

Xınalıq kəndində Şahdağ qrupuna aid olan etnik xınalıqlılar yaşayırlar (özlərini ketş adlandırırlar).

Xınalıq kəndi Böyük Qafqaz dağlarının 2300 m. yüksəkliyində yerləşir. Kənd əhalisi dünyada ona heç oxşarı olmayan unikal bir dildə danışırlar. Tarixən xınalıqlılar, indiki Azərbaycan ərazisi sayılan Qafqaz Albaniyasında yaşayan xalgların törəmələridir. Tarixçilərin ehtimalına görə, Xınalıq kəndi hələ bizim eramızdan əvvəl salınıb. Xınalıqlıların əcdadları barədə məlumatlara Strabon və Plininin əsərlərində rast gəlinir.

Qədim dövrlərdən bəri, indiki xınalıqlıların həyat tərzində çox da böyük dəyişikliklər baş verməmişdir. Xınalıqlılar özlərini Nuh peyğəmbərin nəslindən olanlar kimi sayırlar. Xınalıqlıların fikrincə, Nuh peyğəmbərin tufanı dövründə Ketş kəndi Ketş dağlarında yerləşirdi. Sonradan Allah tərəfindən baş verən zəlzələ zamanı orada heç bir ev salamat qalmamışdır, bütün evlər dağılmışdır. Əhalinin çox hissəsi tələf olmuşdur. Sağ qalanlar isə, çayı keçərək kiçik bir təpəyə qalxmışlar. Və beləliklə Xınalıq yaranmışdır. Xınalıqlılar hesab edirlər ki, tufandan sonra Nuhun oğulları-Sim və Xam müxtəlif yerlərə köç etdilər və yalnız Yafət öz oğulları ilə həmin yerlərdə qaldı. Və buradan qafqaz xalqı törəndi.

Həqiqətən 2000 metrdən artıq yüksəklikdə yerləşən kənd ərazisində rast gəlinən balıqqulağı və daşlaşmış balıq sümükləri burada bir vaxtlar baş vermiş tufan və daşqından xəbər verir.

Xınalıq dilinin heç bir dialekt və ləhcəsi yoxdur. Düzdür, Xınalığın özündə kəndin yuxarı, orta və aşağı hissələrində yerləşən müfaviq olaraq üç əsas müəyyən hallarda tələffüz zamanı nəsil arasında danışıq dili fərqlənir.

Xınalıqlılar islam dininə sitayiş edirlər (sünnü).

 

 

 
           
   
   © Musigi Dunyasi